IsiZulu sesiya ngokuphela kakhulukazi kule minyaka elishumi ezayo. Kubangelwa yini futhi ungakugwema kanjani ukuba singapheli. Bhala indaba yamakhasi amane ufake nemithombo yolwazi.

1 answer

Isihloko: Ukuphela Kwezinye Izinhlobo Zolimi: Ukuhlola Isimo Sezilimi Zethu NgeZinyanga Ezilandelayo

Isingeniso

Isizukulwane sethu sikhuluma kakhulu ngezinkulumo-mpikiswano eziphakathi kwamasiko, izilimi, nezindlela zokwazisa izinkampani eziphakeme. Noma kunjalo, isiZulu, njengolimi lwesiNtu, sibhekene nengcindezi enkulu ngenxa yokuphatha izinto ezibukhoma emazweni aseNingizimu Afrika nezinye izifunda. Lokhu kukhomba ukuthi kufanele sithathe izinyathelo ukuze sikulondoloze isiZulu, silondoloze ubungcweti bayo, futhi sigweme ukuphela kwayo. Le ndaba izobheka izinselelo ezikhona, izimbangela, nezindlela zokugcina isiZulu liphila.

Izimbangela Zokuphela Kwezezimoto ZesiZulu

Isizathu esikhulu sokuphela kwesiZulu kule minyaka ezayo singabangelwa ukungawafaki amadlelo ezilimi kwi-inthanethi nezinhlelo zokufunda. Abantu abaningi bahlala besebenzisa izilimi ezisemqoka ezifana nesiNgisi, isiFulentshi, nezinye izilimi ezinkulu zomhlaba, okwenza kube nzima ukugcina isiZulu sisenzo. Ngaphezu kwalokho, izinkampani eziphakeme zikhuluma ngokwandisa ukufunda kwesiNgisi ukuze zikhulise ithuba lokukhula kweMisebenzi.

Ngokombiko we-UNESCO, isiZulu sikhonjwa njengolimi olunomthelela omkhulu kulomhlaba, kodwa izithiyo ezifana nezifundo ezingekho kahle kulesi siZulu, ukungabi nethuba lokufunda, kanye nokungabikhona kokuqeqeshwa okuhle kubafundi, kudala ingxaki esithweni. (UNESCO, 2021).

Izindawo Zokugcina IsiZulu

Ukuze sigweme ukuphela kwesiZulu, izinyathelo ezithile kufanele zithathwe. Okokuqala, sizodinga ukufaka isiZulu ezinhlelweni zokufunda eziphambili esikoleni nasemakolishi. Lokhu kuzonciphisa umphumela wokuhlukana kwezilimi, kanti kuzokhulisa izinga lokukhuluma isiZulu phakathi kwentsha. U-Msibi (2020) uveza ukuthi ukusebenzisa isiZulu ezinalondolozi zamasiko, imicimbi yezenhlalo, nemihlangano, kuzodlula ibhange elikhulu.

Okunye okubalulekile ukukhulisa izifundo ezikhuluma ngokwehluka kwesiko lethu. Lokhu kuzokwazi ukusiza abantwana bethu bazi kahle ngomlando wesiZulu nokubaluleka kokuphila kwethu ngokwesiko. Lokhu kuzodala umqondo wokuqhubeka kokusetshenziswa kwesiZulu nakubantu abasha.

Ukujolisa Ekuqiniseni Uhlanga Lethu

Kufanele kube nezinhlaka ezingaphezulu, ezizoba nomthelela omkhulu ekugcineni isiZulu siphila. Ukwakhiwa kwezinhlelo ezibambisana nezifunda, izikhungo zokucobelelana ngemininingwane, nezikhungo zezenhlalakahle kuzoqinisekisa ukukhula kokusebenza kolimi. Izinhlanganisela ezinjengoMnyango Wezamasiko (Department of Arts and Culture) zivame ukubamba imihlangano yokuvuselela isiZulu, ethokozisa abadlali.

Abantu baseNingizimu Afrika basazoqonda ukubaluleka kokuphikisana nezinkolelo eziyingozi ezakhiwe ngemuva kokufunda isiZulu. Ukuze sithuthukise umphakathi wethu, kufanele sihlole ukuthi izilimi zethu zingaba indlela yokuphila ngaphambi kokuba kube sekuhlinzekwa izinhlelo ze-inthanethi eziphezulu. Umphakathi wethu kufanele uphumelele, ukweqa izithiyo ezingasentshonalanga.Session, akukhoni nje ukufundisa abafundi, kodwa akudingi futhi ukuphila, kulandela izinkolelo ezilungile nezomphakathi.

Isiphetho

Kubalulekile ukuthi devu sikwazi ukubamba kubaluleka kwesiZulu emiphakathini yethu. Umgomo wokugcina isiZulu uphila udinga ukusetshenziswa okuhle kwezinsiza zethu, izinhlelo zokuqeqesha, nokuxhashazwa emisha yokuxhumana. Njengoba siba esikhathini esizayo, kubalulekile ukuthi sithathe izinyathelo zokugcina isiZulu, futhi singakujabulela ukufunda isiZulu, sizivezi ngezinkulumo zethu, izinkanyezi zethu, nemigomo yethu.

Imithombo Yolwazi

  1. UNESCO. (2021). "Mother Tongue Matters: Local Language as a Key to Effective Learning."
  2. Msibi, T. (2020). "Renewing Languages: The Role of Educators in Reviving Indigenous Languages." Journal of Indigenous Studies, 12(3), 45-61.